“Cool Up” Programı Mısır, Ürdün, Lübnan ve Türkiye’de sürdürülebilir soğutmayı destekliyor

Mısır, Ürdün, Lübnan, Türkiye ve Ortadoğu ve Kuzey Afrika Bölgesi’nden yaklaşık 200 temsilci, 28-29 Eylül 2022 tarihlerinde İstanbul’da bir ortaya gelerek, sürdürülebilir soğutma tahlillerini kendi iklim gündemlerine nasıl dahil edeceklerini tartıştılar. “Sürdürülebilir Soğutmada Fırsatların Değerlendirilmesi” temalı konferans, Cool Up Programının bir kesimi olarak Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) tarafından düzenlendi.

Almanya tarafından finanse edilen bölgesel Cool Up Programı, Mısır, Ürdün, Lübnan ve Türkiye’de sürdürülebilir soğutmayı destekliyor. Global danışmanlık firması Guidehouse liderliğinde, niyet kuruluşları, müdafaa kümeleri ve dal kuruluşlarından oluşan geniş yelpazeye sahip bir konsorsiyum tarafından uygulanıyor. Memleketler arası ortaklardan biri olan UNDP, Türkiye’de de ülke öncü ortağı.

“İklim değişikliği artık sıcaklıkları yeni rekorlara taşıyor; insanları serinletebilmek için yeni metotlar bulmamız hayati kıymet taşıyor” diyen UNDP Türkiye Mukim Temsilcisi Louisa Vinton kelamlarını şöyle sürdürdü: “Bu konferansı düzenleme gayemiz, karbon emisyonlarını artırmaksızın bunu başarabileceğimizi göstermektir.”

Kamu, soğutma ve finans bölümlerinden iştirakçileri bir ortaya getiren geniş yelpazeli bir buluşma olan konferans, kümelerin tanışmaları ve kendi ülkelerinde sürdürülebilir soğutma dönüşümünü nasıl yönlendireceklerini tartışmaları için birinci fırsat oldu. Hükümet temsilcileri ortasında, ülkelerinde Montreal Protokolü ve Kigali Değişikliği’ne uygun olarak soğutma kesiminde ozon katmanını incelten unsurların kullanılmasını azaltmaktan sorumlu yetkililer yer aldı.

1987 tarihli Montreal Protokolü, ozon katmanını kurtaran en değerli milletlerarası mutabakattır ve bugüne kadar BM üyesi 198 devletin tümünün imzaladığı tek BM muahedesidir. Cool Up etkinliğindeki konuşmacılar, soğutma kesiminde maksatları gerçekleştirme ve iklim değişikliğine yol açan karbon emisyonlarını azaltmada birebir işbirliği ruhuyla hareket edilmesi daveti yaptılar.

“Birçok ülke birebir zahmetlerle karşı karşıya ve sürdürülebilir soğutma tahlillerini ileriye taşımaya çalışıyor” diye kelamlarına başlayan Cool Up Program Yöneticisi ve Guidehouse Almanya Yöneticisi Katja Eisbrenner şöyle devam etti: “Bu tahliller üzerinde çalışmaya, birbirimizden öğrenmeye, sürdürülebilir soğutmayı yaygınlaştırmaya ve Montreal Protokolü, Paris Mutabakatı ve Kigali Değişikliği’ni uygulamaya çalışan insanları ve fikirleri bir ortaya getirmeye devam ediyoruz.”

Cool Up ortağı dört ülkenin hepsinde sıcaklıklar arttıkça soğutma talebi süratle büyüyor. Ortadoğu ve Kuzey Afrika bölgesi günümüzde global ortalamanın iki katı suratında ısınıyor ve bölgenin 2050 yılına kadar 4°C daha sıcak olacağı kestirim ediliyor. Bunlara ek olarak, artan nüfus, kentleşme ve yükselen hayat standartları nedeniyle, bölgede güç talebinin 2040 yılına kadar yüzde 50 artması bekleniyor.

Bu faktörler, soğutma talebinin çok süratli biçimde artacağını, seragazı emisyonları ve global ısınmada büyük artış tehlikesi yarattığını gösteriyor. Cool Up Programı ise, bir yanda artan soğutma talebini ele almak, öteki yanda da ozon katmanı ve iklim üzerindeki tesirlerini azaltmak yoluyla bu kısır döngüyü kırmayı hedefliyor. Dört ortak ülkenin, soğutma dalında doğal soğutucuları kullanma ve güç verimliliğini artırma potansiyeli hayli yüksek.

Cool Up Programı kapsamında iki bölgesel konferans daha yapılması planlanıyor.