‘Tez yazdırma’ işi büyük bir kesime dönüşmüş durumda. Yüksek lisans ve doktora yapmak isteyenler, parasını verip tez yazdırabiliyor. Alana, bahse nazaran değişmekle birlikte ortalama 20 bin TL’ye tez yazdırmak mümkün. Akademik danışmanlık ismiyle hizmet veren şirketler ortasında taksit yapanlar bile var. Unvan ve akademik meslek için yapılan sahtekarlığın ortaya çıkması durumunda ise yüksek lisans ve doktoranın iptalinden mahpus ve para cezasına kadar önemli yaptırımlarla karşılaşılabilir.
Taksit imkânı bile var
Yüksek lisans yahut doktorada parayla tez yazdırma sıkıntısının arttığını belirten Akademisyen-Yazar Ecehan Ersöz, “Bu usul yollara başvuranlar ne yazık ki olabiliyor. Akademinin önemli bir sorunu. Yükseköğretim Heyeti daha evvel bu mevzunun önüne geçmek için birçok adım atmış olsa da hâlâ yapanlar var. O kadar büyük bir dala dönüşmüş ki akademik danışmanlık ismiyle hizmet veren şirketler ortasında taksit yapanlar bile var” dedi.
Unvan için yapıyorlar
Akademik çalışmalarda en çok istenen özelliğin özgünlük olduğuna dikkat çeken Ersöz, “İntihal ise olmaması gereken bir durum. Halbuki ki ister yüksek lisans öğrencisi ister doktora öğrencisi olsun bu türlü bir yola girmesi esasen yapmış olduğu işin tabiatına karşıt. Bilim yolunda yürümek, bir araştırma sorusu bularak, husus belirleyerek, bu mevzuyu etraflıca ele almayı ve bu sürecin tüm etaplarında şahsen yer almayı gerektirir. Özetle buradaki gaye çalışmanın literatüre ne vadettiği ve ne kıymet kattığı. Bu şekil yanlış sistemler ise çalışılan mevzuya hakim olmamayı, kıymet yaratamamayı ve ne yazık ki yalnızca bir unvan almak için yapılan çalışmaları ortaya çıkarıyor. Bu durumda da kazanılan akademik unvan hak edilmemiş oluyor. Konusuna hakim olunmayan, müellifi tarafından hazırlanmayan, 3. şahıslarca yazılmış tezler haliyle o şahsa aslında hiçbir şey kazandırmıyor. Bilimin birikimli ilerleyen bir süreç olduğunu düşünürsek bu usul çalışmaların bilime ve literatüre de bir katkısı olmuyor, kopyala yapıştır sistemiyle bir şeylerin tekrarı oluyor” diye konuştu.
İntihal önemli sorun
İntihal oranının bir çalışmanın özgünlükten uzaklaşma pahası olduğunu kaydeden Ersöz, “Bu oran bir çalışmanın öteki kaynaklara ne derece benzerlik taşıdığını gösterir. Bu bedel her tez için programlarca belirleniyor ve belirli bir kabul oranı olabiliyor. Kurumların tercihine nazaran yüzde 3 ila yüzde 10 ortası farklı bedeller uygulanabiliyor. Bunun üzerinde çıkan pahalar tezi hazırlayan kişinin çalışmasına dair araştırmayı, müşahedesi kendisinin yapmadığı ve bulguları kendisinin raporlamadığı, diğer kaynaklardan derlediği manasına geliyor. Birtakım çalışmalarda yüzde 40’lara varan oranlara rastlanabiliyor. Diğerlerine yaptırılan tezlerde bu oranlar yeniden yüksek çıkıyor. Bu yolu tercih edenler akademik mesleklerini tehlikeye atıyor. Kullanılan kaynakları birebir kopyalamak sorun olduğu üzere faydalanılan kaynakları kaynakçada göstermemek de kıymetli bir sorun” sözlerini kullandı.
Hapis cezası bile alabilirler
Tezin çalıntı ya da diğerine yazdırılmasının ortaya çıkması durumunda önemli yaptırımların olduğunu aktaran Ersöz, şunları söyledi: “Bu durum ortaya çıktığında çeşitli yaptırımlar uygulanıyor. Akademik takımdan çıkarma, bir daha atanamama, unvanın geri alınması, yüksek lisansınızın, doktoranın iptal edilmesi üzere sonuçları var. Mahpus ve para cezası dahi alabilirler. Kişinin tüm mesleğinin yok olması kelam konusu. Akademik çalışma yapan şahıslar bu bahiste kendi emeklerini ortaya koymalı. Maksat hem kendini hem de bilimi yapacağı çalışmalarla geliştirmek, ilerletmek olmalı. Bu yaklaşım şahıslara yüksek tahsilin her kademesinde, tez yaptırıp bir kenara koymaktan daha büyük bedel sağlar.”
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı