E-ticaret tüketim alışkanlıklarını nasıl etkiledi?
2000’li yıllarda açılmaya başlayan AVM ve zincir marketlerle fiziki alışveriş gerçekleşiyorken, internetin ve akabinde e-ticaret’in yaygınlaşması ile online alışverişe yönelim oluşmaya başladı. İnternetin yaygınlaşması ile kredi kartı kullanımının da arttığını belirten uzmanlar, fakat kredi kartı şimdi cepte olmayan paranın kullanımına imkan tanıdığı için pek çok kişinin bu imkanı hesapsızca yahut çaresizce kullandığı için günü geldiğinde ödeyemeyip icralık olabildiğine dikkat çekiyor. Dr. Ahmet Şenol, bilhassa kargo ve kuryecilik hizmetlerinin de pandemi sürecinde e-ticaret ile birlikte daha çok ehemmiyet kazanarak hacminin büyüdüğünü tabir ediyor.
Üsküdar Üniversitesi Mühendislik ve Tabiat Bilimleri Fakültesi Bilgisayar Mühendisliği İngilizce Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Ahmet Şenol, dijitalleşmeyle birlikte tüketim alışkanlıklarının vakit içinde değişimi ile ilgili değerlendirmelerini paylaştı.
2000’lerde AVM ve zincir marketler furyası başladı
2000’li yıllardan itibaren alışveriş merkezleri ve üç harfli zincir marketler açılmaya başlandığını hatırlatan Dr. Ahmet Şenol, “Alışveriş merkezlerinde marketler ekseriyetle yer katlarda, yiyecek alanları en üst katlarda, giyecek mağazaları ve sinemalar da orta katlarda konuşlandırılmakta. Ayrıyeten üç harfli isimden oluşan marketler de açılmaya başladı. Kelamı edilen alışveriş biçimlerinde daima alışveriş yapacak kişi eserin fiziken bulunduğu yere gidip alışverişi yapıyor, tüketici ve üretici yüzyüze görüşüyordu.” dedi.
İnternet ve online kredi kartı kullanımı arttı
1992’li yılında dünyada internete bağlı aygıt sayısının yaklaşık 1 milyon olduğunu belirten Dr. Ahmet Şenol, “Hem internet ağının yaygınlaşması, hem bilgisayar ve aygıtların daha ucuza üretilmesi ile 2003 yılında internete bağlı aygıt sayısı 500 milyona, 2020 yılında ise 50 milyara ulaşmıştır. İnternetin yaygınlaşması birebir vakitte kredi kartı kullanımını da artırmıştır. Günlük hayatta çok kıymetli yer tutan kredi kartları, Visa ve Mastercard üzere ödeme altyapılarını kullanarak fizikî olarak para ödenmeden, aylık olarak günü geldiğinde ödemek kuralıyla kredi kartını aldığımız bankaya borçlanma oluşturmaktadır.” tabirlerini kullandı.
Sanal kredi kartı dolandırıcılığa karşı koruyor
Dr. Ahmet Şenol, kredi kartlarının hayatımıza 19’ncu yüzyılın sonlarında birinci olarak ABD’de girdiğini söyledi ve kelamlarına şöyle devam etti:
“Kredi kartı tüketici açısından hem nakit taşıma zorunluluğunu ortadan kaldırmış, hem ödeme günü gelene kadar kart ile sunulan kredi imkanından yararlanabilmeyi sağlamıştır. Kredi kart süreçleri POS aygıtları üzerinden yapılmaktadır. Türkiye’deki POS aygıtı sayısı 2003 yılında 600 bin civarında iken, Aralık 2020 prestiji ile 3 milyon 348 bin 258 adet POS aygıtı bulunuyor. Kredi kartı kullanımı devlet açısından da yapılan satış sürecinin kayıtlı hale gelmesi ve Katma Bedel Vergisinin daha sağlıklı olarak toplanabilmesine imkan sağlaması nedeniyle yararlı olarak bedellendiriliyor. Fakat kredi kartı şimdi cepte olmayan paranın kullanımına imkan tanıdığından, pek çok kişi de kredi kartının sunduğu bu imkanı hesapsızca yahut çaresizce kullandığı için günü geldiğinde ödeyemeyip icralık olabiliyor. E-ticaretin yaygınlaşması ile birlikte gelen sanal kredi kartı uygulaması tüketicinin kartta yalnızca belirli tarih vakit aralığında belirli bir ölçü bulundurmasını sağlayarak kredi kartı dolandırıcılığına karşı müdafaa sağlıyor.”
E-ticaret ile birçok kesimin de hacmi büyüdü
E-ticaretin gelişmesi ve yaygınlaşmasının öncelikli olarak internetin yaygınlaşması, web uygulamalarının gelişmesi, internete bağlı taşınabilir aygıtların hayatımıza girmesi ile paralel olarak gerçekleştiğini belirten Dr. Ahmet Şenol, “E-ticaret, internet altyapısını kullanarak eserin satıldığı mağazaya fizikî olarak gitmeden web uygulaması yahut taşınabilir aygıt uygulaması kullanarak alışveriş yapmaktır. E-ticaret.gov.tr bilgilerine nazaran 2021 yılında Türkiye’de e-ticaret hacmi 381.5 milyar TL olarak gerçekleşirken, e-ticaretin genel ticarete oranının ise yüzde 17,7 olduğu görüldü. E-ticaret ile yapılan alışverişlerin kredi kartı kullanarak yapıldığı için kayıtlı ticaret oranının arttığı vergi gelirlerine olumlu yansıdığı söylenebilir. Kargo ve kuryecilik hizmetleri de paralel olarak e-ticaret ile daha bir değer kazandı ve hacmi büyüdü.” tabirlerini kullandı.
Pandemi süreci e-ticaret hacmini genişletti
Pandemi sürecinin e-ticaret ve kargo-kuryeciliğin hacmini daha da genişlettiğini vurgulayan Dr. Ahmet Şenol, “E-ticaret esere ulaşmayı kolaylaştırmış, yurt dışından direk tüketiciye eser siparişi vermeyi mümkün kılmış, fiyat kıyaslaması yapan uygulamaların türemesine yol açmıştır. E-ticaret bir istikametiyle klasik ticaret yapan işletmelerin işini zorlaştırmış, onları da e-ticaretin bir kesimi olmaya zorlamış ve e-ticarete adım atamayanların pastasından azaltmıştır.” dedi.
Teknoloji ile birlikte e-ticaretin kullanımı artacaktır
E-ticaret’in klasik ticarete oranının gitgide artmasının beklendiğini belirten Dr. Ahmet Şenol, “Drone usulü araçların eser teslimatında daha faal kullanımı yeniden e-ticaretin geleceği açısından beklenenlerdendir. İnsansı robotların de gelecekte motokuryelerin yerini alabileceği öngörülüyor. Lakin işin sosyolojik boyutlarını da dikkate almak gerekiyor. Giderek, giyerek, deneyerek, tadına bakarak almayı tercih eden gelenekçi tüketici kitlesi de varolmaya devam edecektir.” diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) – Beyaz Haber Ajansı