Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Lideri Mehmet Ali Akben, Türkiye Bankalar Birliği’nin (TBB) 65. Olağan Genel Konseyi’nde yaptığı konuşmada, Türk bankacılık kesiminin güçlü finansal yapısı, uzman insan kaynağı ve prestijiyle sırf finansal dalının değil, iktisadın de en değerli ögelerinden birisi olduğunu söyledi.
Kovid-19 pandemisi ve tedarik zinciri meseleleri üzere etkenler nedeniyle tüm dünya genelinde görülen ekonomik problemlerin çeşitli bölgesel nedenlerle Türkiye’de de hissedildiğini lakin kredi piyasasının faal bir formda çalışmasının, kelam konusu olumsuz şartların ülke iktisadına tesirlerini azalttığını aktaran Akben, bu nedenle kredi piyasasının ve bankaların istikrarına ve aktifliğine özel değer verdiklerini vurguladı.
Akben, “Bankalarımızın finansal sağlamlığını korumak üzere, son 20 yılda çok kıymetli adımlar atılmıştır. Bilhassa 5411 sayılı Bankacılık Kanunu ve kelam konusu kanuna bağlı alt düzenlemeler, dalımızın kurumsal, teknolojik ve risk idaresi altyapısını dünyaya örnek olacak bir noktaya getirmiştir.” diye konuştu.
Gerçek kesimin uygun maliyet ve vadede finansmana erişimini, ekonomik büyüme, enflasyonla gayret ve işsizliğin önlenmesi için değerli gördüklerini söz eden Akben, bunun tıpkı vakitte bankaların uzun vadeli mali istikrarı için de hayati ehemmiyet taşıdığına işaret etti.
Akben, devamla şunları kaydetti:
“Bugün baktığımızda bankacılık dalının toplam kredilerinin yaklaşık yüzde 59’unun kurumsal ve ticari kredilerden oluştuğunu görmekteyiz. Yeniden toplam kredilerin yüzde 23’ü ülkemiz iktisadı için büyük değer taşıyan KOBİ’lere verilen kredilerden oluşmaktadır. Yani toplamda bankacılık bölümü kredilerinin yüzde 82’si üretim yapan gerçek kesite kullandırılmaktadır. Bu son derece sevindirici bir şey. Kelam konusu oranlar, bankacılık kesimimizin gerçek ekonomiyi destekleme işlevini muvaffakiyet ile sürdürdüğünü göstermektedir. Fakat içinde bulunduğumuz bu kuvvetli süreç bankalarımızın daha da fazla katkı sunmasını gerektirmektedir. Bilhassa kredi tahsislerinde tematik bir yaklaşımla kıymetlendirme yapmaları, ülke iktisadına uzun vadeli katkı sağlayacak alanlara öncelik vermeleri gerekmektedir.”
“Dijitalleşme, finansal kapsayıcılığı artıran olumlu bir gelişme”
Mehmet Ali Akben, stratejik ehemmiyeti haiz, cari açığı azaltacak, teknolojik inovasyon ve katma kıymet sağlayacak yahut yüksek seviyede istihdam imkanı sunacak yatırımların finansmanında kolaylaştırıcı ve destekleyici olunması gerektiğini belirterek, bu hususla ilgili geçilen periyotta yapılan çalışmalara ait bilgi verdi.
Akben, “İnanıyorum ki bankalarımız bundan sonraki süreçte de iktisat idaresinin belirlediği, döviz kurlarında istikrar ve enflasyonun düşürülmesi siyasetlerine uygun, gerçek alanlara yönelik kredi faaliyetlerini artırarak ekonomik büyümeye ve istihdama en aktif formda katkı sunmaya devam edeceklerdir.” dedi.
Bankacılığın Türkiye’de de daima gelişim halinde olduğunu, teknolojik, ekonomik ve toplumsal değişimlerin bankacılığı da birebir formda değişime zorladığını lisana getiren Akben, gerekli adımların vaktinde atılamamasının hem finansal bölüm hem de genel iktisat için büyük riskler doğurma potansiyeli taşıdığına dikkati çekti.
Bu nedenle bu değişim sürecinin çok yeterli takip edilmesi gerektiğini aktaran Akben, bankacılık faaliyetlerinin ve finansal hizmetlerin dijitalleşmesine değindi.
Akben, finansal dijitalleşmede inovasyonun değerini vurgulayarak, şöyle devam etti:
“Dijitalleşme, finansal kapsayıcılığı artıran, ekonomik ünitelere katkı sunan olumlu bir gelişmedir. Öteki taraftan, dijital hizmetler bölüme yeni oyuncular girmesi, mevcut oyuncuların faaliyetlerini genişletmesi yahut farklılaştırması yoluyla rekabeti arttırıcı bir ögedir. Elbette rekabet, makul bir düzeye kadar verimliliği arttıran, finansal müşterilerin yararına olan bir durumdur. Finansal dijitalleşme ile ilgili üçüncü muhtemel tesir, kontrol süreçlerinin değişmesidir. Dijital ortam, ne yazık ki son derece süratli gelişen ve denetimi sağlamanın son derece güç olduğu bir alandır. Üstelik dijital finansal kuruluşlar, finansal süreç kontrolünün yanında çok daha özel bir alan olan bilgi teknolojileri güvenliği konusunda da yeni kontrol süreçlerinin geliştirilmesini mecburî kılmaktadır. Bu bakımdan dijital finansal kuruluşların ve bunların faaliyetlerinin etkin kontrolü ve nezaretini sağlamak bizim önceliklerimizden biri haline gelmiştir. Başka taraftan, finansal dijitalleşmenin yakın gelecekteki tesirlerini, rekabet ve inovasyon boyutu ile birlikte kıymetlendirilmesi konusunu kesimimizin pahalı yöneticilerinin gündemine bir defa daha getirmek istiyorum.”
Sürdürülebilirlik ve yeşil finansman
Konuşmasında sürdürülebilirlik ve yeşil finansman hususlarına da değinen Akben, “Reel dal kuruluşlarımız karbon emisyon azaltımı konusunda vaktinde gerekli adımları atmazlarsa karbon vergisi, üretim kotası ve ihracat manisi üzere kısıtlamalarla karşılaşabileceklerdir. Bu yüzden şimdiden hem finansal kesim hem de gerçek dal olarak tedbirlerimizi almak zorundayız. Bankalarımız yeşil finansmana tartı vererek, gerçek kesimin karbon azaltım yatırımlarını desteklemelidir. Bunun için bilhassa milletlerarası yeşil finans piyasalarından uzun vadeli kaynak sağlanması ehemmiyet taşımaktadır.” değerlendirmesinde bulundu.
Yeşil ekonomik dönüşümün finansmanı konusunun sırf finansal dalın sorumluluğu olmadığını, bunun geliştirilmesi ve bu alanda yurt dışından kaynak sağlanması için atılması gereken çok değerli adımlar bulunduğunu, bu adımların lakin kurumlar ortası güçlü ve aktif bir iş birliği ile gerçekleştirilebileceğini söz eden Akben, bu bağlamda “Yeşil Mutabakat Hareket Planı”nı, “İklim Şurası”nı değerli bulduğunu söyledi.
Akben, kurumlarının da yeşil bankacılığın geliştirilmesi için yol haritası belirlediğini, 24 Aralık 2021’de yayımladıkları “Sürdürülebilir Bankacılık Stratejik Planı” ile 2026’ya kadar gerekli altyapıyı tesis etmeyi hedeflediklerini aktararak, “Kamu otoritesi ve bölüm temsilcileri olarak daima bir arada çalışarak önümüzdeki bu şiddetli süreci atlatacağımıza, hatta ülkemiz açısından avantaja çevireceğimize inancım tamdır.” dedi.